W niedzielę 16 marca 2025 roku na cmentarzu w Karwinie-Kopalniach odbyła się uroczystość odsłonięcia odrestaurowanego pomnika upamiętniającego ofiary katastrofy górniczej na kopalni Hohenegger sprzed 130 lat. W wyniku tragicznego wypadku, który miał miejsce 16 marca 1895 roku, życie straciło 52 górników. Renowacja pomnika stanowi część działań mających na celu ochronę dziedzictwa kulturowego oraz przypomnienie o kluczowej roli górnictwa w historii regionu. Uroczystości rozpoczęły się mszą świętą, po której uczestnicy przeszli na cmentarz, gdzie dokonano odsłonięcia pomnika.
W wydarzeniu wzięli udział przedstawiciele zarówno czeskich, jak i polskich władz, działających w regionie instytucji oraz licznie zgromadzona publiczność. Wśród osób, które dokonały odsłonięcia pomnika, znaleźli się m.in. Jacek Gajewski, chargé d’affaires Ambasady RP w Pradze, Stanisław Bogowski, konsul Konsulatu Generalnego RP w Ostrawie, inż. Stanisław Kołek za stowarzyszenie Olza Pro oraz wiceburmistrz miasta Karwiny, Andrzej Bizoń. Po poświęceniu pomnika przez proboszcza Jana Szkanderę głos zabrali zaproszeni goście, podkreślając znaczenie pamięci o górnikach, którzy swoją ciężką pracą przyczynili się do rozwoju regionu. Andrzej Bizoń, zastępca prezydenta Karwiny, zaznaczył, że pamięć o ofiarach wypadków górniczych stanowi istotny element tożsamości lokalnej społeczności.
Renowacja pomnika została zrealizowana z inicjatywy Stowarzyszenia „Olza Pro” oraz Fundacji „Volens” z Cieszyna, a jej realizację wsparło Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego RP oraz Instytut Polonika. Prace rozpoczęły się we wrześniu 2024 roku i obejmowały m.in. zabezpieczenie konstrukcji pomnika, odrestaurowanie krzyża oraz posągu Chrystusa. Jak podkreślił Marek Konieczny, prezes Stowarzyszenia „Olza Pro”, celem jest nie tylko odnowienie pomnika, ale również przyszła renowacja całej mogiły, aby pamięć o tragicznie zmarłych górnikach została zachowana na kolejne pokolenia.
Słowa prezesa Stowarzyszenia „Olza Pro” upamiętniające 130. rocznicę tragedii w kopalni Hohenegger.
Szanowni Państwo,
130 lat temu w kopalni Hohenegger wydarzyła się tragedia, która na zawsze zmieniła historię naszego regionu. Dziś, wspominając tamte wydarzenia, nie tylko oddajemy hołd górnikom, którzy zginęli, ale także przypominamy sobie o ich niezłomnej pracy, determinacji i poświęceniu. To oni, narażając życie, wydobywali surowiec, który napędzał rozwój Karwiny i całego regionu, kształtując naszą wspólną tożsamość.
Renowacja pomnika upamiętniającego ofiary tej katastrofy była nie tylko obowiązkiem wobec przeszłości, ale także wyrazem naszej wdzięczności i szacunku. Dzięki wsparciu Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego RP, Instytutu Polonika oraz wielu organizacji i osób prywatnych udało się przywrócić godny wygląd temu ważnemu miejscu pamięci. Każdy wkład – zarówno finansowy, jak i osobiste zaangażowanie – był nieoceniony i pozwolił na zachowanie tego świadectwa historii dla przyszłych pokoleń.
Pamięć o górnikach, którzy oddali życie w imię rozwoju, to nie tylko kwestia historii, ale także fundament naszej tożsamości. Niech ich losy przypominają nam o wartościach, które warto pielęgnować i przekazywać kolejnym pokoleniom. Dziękujemy wszystkim, którzy przyczynili się do realizacji tego projektu i wspierają działania na rzecz ochrony naszego dziedzictwa.
Z wyrazami szacunku, Marek Konieczny, Prezes Stowarzyszenia „Olza Pro”
Organizacja uroczystości została dofinansowana w ramach Funduszu Rozwoju Zaolzia ze środków Kongresu Polaków w Republice Czeskiej oraz w ramach Funduszu Burmistrza miasta Karwiny z budżetu miasta statutowego Karwina. Dziękujemy bardzo za wsparcie.
Konání akce podpořil Fundusz Rozwoju Zaolzia z prostředků Kongresu Poláků v ČR a Fond primátora města Karviné z rozpočtu statutárního města Karviné. Děkujeme mockrát za podporu.
